Cambodja - 24 uur in Phnom Penh: indrukwekkend.

Omdat ik maar drie weken had, heb ik ervoor gekozen om maar 1 dag in Phnom Phem te blijven. Deze dag heb ik optimaal benut.

Een dagje Phnom Penh, wat een chaos haha.. Als je ergens kort bent, dan wil je deze dag optimaal benutten, dus vroeg op! Ik had een dag een eigen tuktuk met chauffeur ingehuurd en die bracht me overal naartoe. Daar zat ik in de tuktuk (met mijn gekregen mondkapje op) in de chaos van het verkeer.

Thuis had ik me al ingelezen in de heftige periode uit de Cambodja geschiedenis. Ik heb het boek ‘Eerst doodden ze mijn vader’ van Loung Ung gelezen. Tijdens het lezen van dit boek, aan het begin geschreven vanuit de onschuldige ogen van een 4-jarig klein meisje, zat ik soms al diep tee zuchten. Zeker een aanrader om je beter te kunnen inleven in Cambodja.

Eerst doodden ze mijn vader – Loung Un:
‘Dit is een verhaal over overleving: mijn overleving en die van een deel van mijn familie. Het verhaal is de neerslag van mijn ervaringen, maar het is ook exemplarisch voor wat miljoenen andere Cambodjanen hebben meegemaakt. Als u destijds in Cambodja had geleefd, was het ook uw verhaal geweest.’- Loung Ung Het aangrijpende, moedige relaas van een kind dat het wrede regime van Pol Pot overleeft. Eerst doodden ze mijn vader is een verbazingwekkend en gedenkwaardig verhaal over moed, vastberadenheid en de wil om te overleven. ‘Ondanks de tragedie die haar omringt, vecht dit strijdlustige kind voor maar leven en verslaat ze het noodlot.

‘s Ochtends ben ik eerst naar de beroemde Killing Fields geweest (En Cheung Ek). Ik was hier om kwart over 9 en dus was het nog niet zo heet en druk. Het meeste indruk maakte de kuilen van de massagraven waarbij je soms nog kledingstukken uit de grond ziet steken, de boom (die nu vol hing met gekleurde lintjes) waar baby’s tegenaan werden gesmeten en zo werden vermoord en de boom waar vroeger de muziekboxen in hingen om het geschreeuw van de mensen te overstemmen.

Ik volgde de Nederlandse audiotour en dit was erg indrukwekkend. Bij de boom hoordde je bijvoorbeeld ook muziek die de mensen dus in hun laatste levende momenten hoorden. Ook veel botten, kleding en schedels in glazen bakken. In het midden heb je een lange toren, een herdenkingmounument waar duizenden schedels in liggen, achter glas, 17 verdiepingen hoog. Ik heb een bloem neergelegd en wierook neergezet, uit respect voor alle slachtoffers. Ook heb ik in stilte het museum bezocht en gewoon even op een bankje gezeten..

Onvoorstelbaar dat hier, op dit terrein, in drie jaar tijd, zoveel onschuldige mensen zijn vermoord, doodgeschoten en later, toen kogels te duur werden gevonden, doodgeknuppeld en vervolgens gedumpt in massagraven.
En Choeung Ek is maar één van de vele terreinen waar dergelijke wreedheden plaatsvonden! Uit een deel van de in totaal 129 massagraven zijn in 1980 bijna 9000 stoffelijke resten geborgen. Er zijn nog altijd 43 massagraven ongeopend.

Daarna naar een vroegere school waar martelingen plaatsvonden: Tuol Sleng Museum – S21. Erg heftig en gruwelijk om de foto’s en marteltuigen te zien. De donkerbruine plekken laten zien hoeveel bloed er is gevloeid. Op de foto’s die er bij hingen zag je de martelingen vastgelegd. Gruwelijk!! Er waren 4 gebouwen, een martelgebouw, een gevangenis met houten en stenen minihokjes, en een tentoonstelling en een museum. Zoveel foto’s.. Ik ga de blikken van angst en wanhoop in de ogen van de mensen op de foto’s nooit meer vergeten..

Je realiseert je na het bezoek aan het Tuol Sleng Museum en de Killing Fields van Choeung Ek, wat er zich moet hebben afgespeeld in de tijd van Pol Pot. Bizar blijft, dat dit nog niet zo lang geleden zich allemaal heeft plaatsgevonden.
Mensen wisten niet eens, waarom ze gevangen werden genomen. Ze werden gemarteld en geslagen. Vervolgens werden ze met trucks afgevoerd en vermoord.
In deze periode (1975-1979) werden er door de Rode Khmer 1.700.000 mensen vermoord van de eigen bevolking. Dit is 1 op de 4 mensen. Ongelofelijk!! Daarna heeft de Rode Khmer zich nog 20 jaar staande kunnen houden in de jungle bij de grens met Thailand. In april 1998 stierf Pol Pot onder verdachte omstandigheden (zelfmoord?). Helaas kon hij niet berecht worden.

Pff, heftig! Hier wordt je echt stil van…

Vanwege de heftigheid van de ochtend, besloten om de middag wat luchtiger te houden.

Eerst heb ik geluncht in een superleuk tentje: Daughters of Cambodja. Hier werken meiden die gered zijn uit de seksindustrie. Voor het eerst weer eens Westers gegeten, mmm.. Al is al het andere eten hier ook heerlijk! Ook bij een winkeltje van straatkinderen en kinderen met verstandelijke beperking geweest en een massagesalon bezocht waar blinde mensen werken.. Een soort goede-doelen-tour dus en dan nog even naar de Central Market voor wat souvenirtjes!